Osoby

IGNATOWICZ Weronika, primo voto Goldgran, secundo voto Machniewicz, pseudonim Veronica Bell (26 września 1915 Ufa na Uralu – 26 listopada 1999 Ibiza, Baleary),

pieśniarka. 

Była córką urodzonych na Syberii potomków polskich zesłańców: Bolesława Ignatowicza i Emilii z domu Szembel; jej pierwszym mężem był dyrektor administracyjny orkiestry Adolfa Rosnera Chaim Goldgran (ślub 30 stycznia 1942 we Frunze, Kirgistan), drugim redaktor Radia Wolna Europa, Jacek Machniewicz (ślub 15 czerwca 1957 w Paryżu). W 1922 przyjechała z rodziną do Polski i zamieszkała w Białymstoku, gdzie ukończyła gimnazjum  i uczyła się gry na fortepianie. W 1935–39 studiowała w klasie śpiewu pod kierunkiem E. Heintzego w Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. W czasie studiów, na początku 1939, wystąpiła na koncercie w Filharmonii

wykazując głos duży, piękny, o ciepłym brzmieniu, świetną szkołę oraz nadzwyczaj inteligentną interpretację 

(„Tygodnik Ilustrowany”).

Kilkakrotnie wyjeżdżała też na koncerty do Wilna i Grodna. Latem 1939 spędzała wakacje u rodziny w Grodnie i tam zastał ją wybuch II wojny światowej.

Występowała początkowo w Grodnie, w Teatrze Miejskim, później w Teatrze Miniatur pod kierownictwem Kazimierza Krukowskiego, a od grudnia 1939 w zespole pod nazwą Jazz Teatralizowany pod kierownictwem Krukowskiego i Rosnera, z którym odbyła kilkumiesięczne tournée po ZSRR, a śpiewana przez nią piosenka Pareniok stała się przebojem rosyjskiej sceny i estrady. 

Jesienią 1941 dotarła do tworzonej na terenie ZSRR Armii Polskiej pod dowództwem generała Władysława Andersa i od listopada tego roku występowała w powołanych przy niej czołówkach rewiowych Kazimierza Krukowskiego i Feliksa Konarskiego (Ref-Rena). Z tymi zespołami (łączącymi się w reprezentacyjny zespół pod nazwą Polish Parade w czasie występów dla wojsk sprzymierzonych), przeszła cały szlak wojenny Armii Polskiej, a następnie 2 Korpusu Polskiego, przez Irak, Iran, Syrię, Palestynę, Egipt, do Włoch. Nazywana dla pięknego głosu „słowikiem pustyni”, wyróżniała się także nieprzeciętną urodą, a jej występy cieszyły się ogromnym powodzeniem wśród żołnierzy polskich i alianckich. W czasie kampanii włoskiej śpiewała nieraz na pierwszej linii frontu, w szpitalach polowych oraz dla ludności cywilnej. 

Po wojnie mieszkała przez pewien czas we Florencji, gdzie kształciła głos na prywatnych lekcjach. W lutym 1946 z zespołem Cyrulika Warszawskiego pod kierownictwem Fryderyka Járosy’ego występowała m.in. w Ankonie. Jesienią 1946 z grupą polskich artystów przyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie występowała w polskich ośrodkach wojskowych, w skupiskach polskiej emigracji, a w kwietniu 1947 na koncercie Związku Artystów Scen Polskich, z którego dochód przeznaczono na powodzian w Polsce. W styczniu 1948 wyjechała do Paryża, wzięła udział w konkursie ogłoszonym przez teatr rewiowy Folies Bergère i po przesłuchaniach została zaangażowana. Do 1968 występowała w Folies Bergère pod pseudonimem Veronica Bell i była jedną z gwiazd zespołu, a po odejściu Josephine Baker, przez pewien czas także czołową solistką. Jej występy na paryskiej scenie w 1958 podziwiał Ludwik Sempoliński:

Obdarzona pięknymi warunkami zewnętrznymi i równie pięknym głosem świetnie była predestynowana do objęcia stanowiska pierwszej gwiazdy paryskiej rewii. 

Występowała nie tylko w Paryżu, ale w kolejnych latach brała też udział w licznych tournée zespołu po Europie, m.in. Belgii, Danii, Niemczech, Austrii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii. Na przełomie 1953 i 1954 wyjechała na indywidualne występy do Miami na Florydzie. W końcu lat 50. zaczęła pracę w Radiu Wolna Europa, gdzie nagrała cykl audycji muzycznych (pieśni z repertuaru rewiowego oraz światowe przeboje), które były emitowane także do Polski. Autorem tekstów do wielu jej piosenek był Jacek Machniewicz. 

Była członkinią Związku Artystów Scen Polskich za Granicą. Utrzymywała kontakt ze środowiskiem artystycznym emigracji i występowała w klubach i teatrach polonijnych na całym świecie, najczęściej w Londynie, np.: w 1950 w kabarecie „Szóstka” Mariana Hemara, w 1960 w Teatrze Rewii Stanisława Belskiego, w 1963 w wieczorze jubileuszowym Niny Oleńskiej, w 1965 w rewii Wiktora Budzyńskiego, w 1969 z okazji 25-lecia bitwy o Monte Cassino z własnym recitalem pieśni i piosenek. Kilkakrotnie brała udział w rewiach i programach muzycznych Konarskiego (Ref-Rena) w USA i Kanadzie. Karierę za kończyła w 1968 występem w Paryżu w jubileuszowej rewii z okazji stulecia Folies Bergère. Przez pewien czas w paryskim Domu Kombatanta Polskiego prowadziła „Klub Weroniki”, w którym występowali zapraszani przez nią artyści, m.in. Renata Bogdańska, Maria Drue. Po ustąpieniu ze sceny mieszkała z mężem w Monachium, a już na emeryturze dużo czasu spędzali w letniej posiadłości na Formenterze, jednej z wysp Balearów. Zmarła w szpitalu na pobliskiej wyspie Ibiza. 

Bibliografia

Almanach 1999/2000; Artyści emigracyjnej Melpomeny 1939–45 (il.); Dramat i teatr emigracyjny po roku 1939; Krukowski: Z Melpomeną s. 23, 24, 48, 83 (il.); Marczak-Oborski: Teatr czasu wojny; Sempoliński: Druga połowa (il.); Dz. Pol. 1958 (3 VII; il.), Dz. Pol. i Dz. Żołnierza 1999 (21 XII; A. Mieszkowska; il.); Gaz. Wyb. 2001 nr 37 (il.); Kultura 2000 nr 1–2; Pam. Teatr. 1963 z. 1–4 s. 340, 1988 z. 1–2 s. 49, 1998 z. 1–2 s. 21, 173, 174, 176, 190, 271, 279; Tydzień Pol. (Londyn) 1970 (4 IV; il.); Tyg. Ilustr. 1939 nr 11 (il.); Archiwalia i fot., Arch. PAN Warszawa (Kolekcja „Artyści emigracyjnej Melpomeny”, dar A. Mieszkowskiej); Materiały, Red. SBTP IS PAN (m.in. program z Folies Bergère poświęcony Veronice Bell). 

Ikonografia

Fot. – MTWarszawa, NAC, Red. SBTP IS PAN.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.