Helena Korff-Kawecka
KORFF-KAWECKA Helena, z domu Korffówna, zamężna Kawecka (10 lipca 1904 Warszawa – 20 lipca 1996 Warszawa),
śpiewaczka.
Była córką Hilarego Korffa i Zofii z domu Szkup (Księżopolskich?); żoną dramatopisarza i publicysty Zygmunta Kaweckiego (ślub 21 listopada 1951 w Warszawie). Jako dziecko śpiewała w chórach kościelnych. Po ukończeniu gimnazjum, studiowała w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie w klasie fortepianu oraz w klasie śpiewu M. Sankowskiej. W 1932 została laureatką (IV miejsce) Konkursu Młodego Śpiewaka w Warszawie. Naukę w Konserwatorium ukończyła z odznaczeniem w 1933 i w tym samym roku zdobyła srebrny medal na międzynarodowym konkursie śpiewaczym w Wiedniu. Po zdaniu egzaminu kwalifikacyjnego przed komisją Związku Artystów Scen Polskich, uzyskała kategorię śpiewaczki operowej.
Zaangażowana do Opery Warszawskiej, w sezonach 1933/34 i 1934/35 była w zespole jej solistek. Za przyznane stypendium państwowe kształciła się do 1935 w dwuletnim Studiu Operowym TON (Towarzystwo Opery Narodowej), działającym przy Teatrze Wielkim i w przedstawieniu Studia wystąpiła 16 stycznia 1934 na scenie warszawskiej Opery w roli Blondy w Uprowadzeniu z seraju. Śpiewała potem: Anninę (Traviata, 1934), Zofię (Halka, 1934), Leę (Dybuk, 1935), Małgosię (Jaś i Małgosia), Zuzię (Flis). Krytycy chwalili jej koloraturowy sopran, łatwość i naturalność prowadzenia frazy oraz umiejętności aktorskie. Od 1932 występowała często przed mikrofonami Polskiego Radia, współpracowała z Filharmonią Warszawską, nagrywała płyty, m.in. dla wytwórni Syrena Record. W sierpniu 1938 śpiewała w Halce, w przedstawieniu Polskiej Opery Ludowej w Teatrze na Wyspie w warszawskich Łazienkach.
W latach II wojny światowej i okupacji niemieckiej w Warszawie, występowała w szpitalach dla chorych i rannych żołnierzy, śpiewała na koncertach w kawiarni „U Aktorek” oraz na koncertach tajnych, udzielała prywatnie lekcji śpiewu. Występowała też w teatrach jawnych: np. w Teatrze Miasta Warszawy w Jasiu i Małgosi jako Dziadek Leśny i Poranek (1940) oraz w teatrach rewiowych: Kometa (1940, 1943, 1944), Figaro (1943, 1944) i Rozmaitości Jar (1944), w których wykonywała repertuar poważny, arie z oper i pieśni. Wyjeżdżała również na koncerty do Krakowa.
Po wojnie mieszkała najpierw w Poznaniu, gdzie w Teatrze Wielkim od 26 lipca 1945 i potem w sezonie 1945/46, odnosiła sukcesy jako Gilda (Rigoletto), Hanna (Straszny dwór) i Małgorzata (Faust).
Dysponuje wysokim sopranem o niezawodnej koloraturze,
pisał Kazimierz Nowowiejski. W Operze Poznańskiej nie dostała jednak etatu i zadowalającej pozycji w zespole, wróciła więc do Warszawy. W sezonie 1946/47, tylko gościnnie, śpiewała 5 i 6 stycznia 1947 Małgorzatę w Fauście na Scenie Muzyczno-Operowej Miejskich Teatrów Dramatycznych. Także gościnnie wystąpiła jeszcze 18 marca 1951 jako Mimi w Cyganerii w Operze w Poznaniu. Brała udział w koncertach popularyzujących muzykę poważną, organizowanych przez ARTOS. Należała do stałej grupy, składającej się z solistów, akompaniatorów i instrumentalistów, dającej audycje muzyczne w domach kultury i szkołach w województwie warszawskim, łódzkim i olsztyńskim. Była pierwszą wykonawczynią niektórych pieśni Feliksa Nowowiejskiego. Występowała często w Polskim Radiu. Od 1952 zajmowała się pracą pedagogiczną; uczyła śpiewu w szkołach muzycznych i ogniskach Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego. W 1964–68 była zastępczynią dyrektora Domu Kultury Mokotów w Warszawie. W 1968 przeszła na emeryturę. Aktywnie działała w Kole Seniorów Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków.
Bibliografia
Almanach 1995/96; M. Dziadek: Od Szkoły Dramatycznej do Uniwersytetu. Dzieje wyższej uczelni muzycznej w Warszawie 1810–2010 (1810–1944), Warszawa 2011; Kaczyński: Dzieje „Halki”; Korolewicz-Waydowa; S. Lachowicz: Muzyka w okupowanym Krakowie 1939–1945, Kraków 1988; Lerski: Syrena Record; Mościcki: Teatry 1944–45 (il.); Nowowiejski: Pod zielonym Pegazem (il.); Świtała; Gaz. Wyb. (Stołeczna) 1996 nr 172; Głos Wielk. 1946 nr 150; Kur. Warsz. 1934 nr 313, 1935 nr 138, 1938 nr 215; Muzyka 1955 nr 11–12 s. 102; Pam. Teatr. 1963 z. 1–4 s. 186, 188, 202, 1964 z. 4 s. 412, 1997 z. 1–4 s. 101, 437, 546, 548; Ruch Muz. 1946 nr 5, 1996 nr 20 (J. Chodorowski); Życie Warsz. 1996 nr 181; Akt urodzenia nr I–2/1001/1904 oraz akt ślubu nr I/II/2022/1955 (odtworzony z 1951) i zgonu nr I/1304/1996, Arch. USC Warszawa; Akta (fot.), ZASP; Spis ZASP 1949; Almanach 1944–59.
Ikonografia
Fot. – Bibl. Nar., IS PAN, NAC.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.