Stanisław Koczanowicz
KOCZANOWICZ Stanisław Tadeusz, także Stanisław Nałęcz-Koczanowicz (5 maja 1921 Tarnów – 5 maja 1993 Kraków),
aktor.
Był synem Władysława Juliusza Koczanowicza i Marii z Tyszawskich; mężem Hanny Emilii z domu Mech. Po wybuchu II wojny światowej musiał przerwać naukę w gimnazjum humanistycznym we Lwowie. W czasie okupacji niemieckiej, w stopniu podporucznika, brał udział w akcjach ZWZ-AK; w 1942 został aresztowany, osadzony w więzieniach w Nowym Sączu i w Tarnowie, a potem wywieziony do niemieckich obozów koncentracyjnych: Auschwitz, Buchenwaldu i Oranienburgu. Po wojnie uzupełnił w Nowym Sączu średnie wykształcenie.
W 1946–53 był aktorem w półzawodowego Teatru Kolejarza w Krakowie. W sezonie 1953/54 występował w amatorskim Teatrze Dramatycznym Nurt w Nowej Hucie. W maju 1954 zaangażował się do Teatrów Dolnośląskich w Jeleniej Górze i grał w nich do 31 maja 1955. W 1954 w Krakowie po raz pierwszy, i bez powodzenia, przystąpił do aktorskiego egzaminu eksternistycznego. Po kolejnych kilku nieudanych próbach, zawodowe uprawnienia aktora dramatu uzyskał we wrześniu 1961. Z Jeleniej Góry przeniósł się do Teatrów Dramatycznych w Częstochowie, gdzie grał od 1 lutego 1955 do 30 września 1956, a na sezon 1956/57 zaangażował się do Teatru Polskiego w Bielsku-Białej i Cieszynie. Później występował w Krakowie: najpierw w zespole Teatru Powszechnego im. Wysockiej (1957/58), potem w Teatrze im. Słowackiego (1958/59 i 1961/62–1964/65). W sezonach 1965/66–1976/77 był aktorem w Teatrze Ziemi Krakowskiej im. Solskiego w Tarnowie. Później wrócił do Krakowa.
W 1978–93 zagrał w kilkunastu filmach fabularnych (m.in.: Magnat, Kornblumenblau, Lista Schindlera) i serialach (np.: Hotel Polanów i jego goście, Modrzejewska). Grał także w spektaklach Teatru TV.
Na zawodowej scenie pierwszy raz wystąpił w Jeleniej Górze w „wieczorze satyry i melodii” pod tytułem Grzebykiem pod włos (1954), a potem zagrał tu Królaka (Chwasty). W Częstochowie grał m.in.: Zdechlaka (Sen nocy letniej, 1956), Fabia (Wędka Feniksany, 1956); w Bielsku-Białej: Małowieskiego (Uciekła mi przepióreczka, 1956), Franka (Lekarz z urojenia, 1957), Christophera Wrena (Pułapka na myszy, 1957); w Krakowie: Sekwestratora (Panna Maliczewska, 1959), Bardolfa (Wesołe kobiety z Windsoru, 1962). W Tarnowie znalazły się w jego dorobku większe role, w których zaprezentował się jako użyteczny, dobry aktor charakterystyczny. Był to np.: Joachim Peters (Niemcy, 1967), Nos (Wesele, 1967), Pyskacz (Don Juan Moliera, 1968), Żewakin (Ożenek, 1970), Kasper (Gwałtu, co się dzieje!, 1970), Liapkin-Tiapkin (Rewizor, 1972), Burgrabia (Czerwona magia, 1975), Adolf (Bardzo starzy oboje, 1975), Wuj Eugeniusz (Tango, 1977). Bywał tu również asystentem reżysera,
Bibliografia
Almanach 1992/93; Kal. Gońca Teatr. 1991 s. 79; Kapralski: XX lat; Linert: T. w Bielsku-Białej 1945–2000; T. w Jeleniej Górze; Dz. Pol. 1993 nr 105; Akt zgonu, Arch. USC Kraków; Akta (fot.), ZASP; Programy, IS PAN (m.in. „Beatryks Cenci”, 1955, wyd. z okazji 10-lecia t. w Częstochowie; il.); Almanach 1944–59; www.filmpolski.pl
Ikonografia
Fot. – IS PAN, ITWarszawa.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
