Krystyna Czarnecka
CZARNECKA Krystyna Janina, zamężna Wiszniowska, także Wiśniowska (23 I 1917 Dęblin - 30 XI 1977 Szczecin), śpiewaczka, aktorka. Była córką Zygmunta i Janiny (lub Joanny) Cz., urzędników. Jak sama podawała, po ukończeniu trzech klas szkoły handlowej, od 1936 uczyła się przez dwa lata śpiewu w Warszawie; przed II wojną świat. śpiewała we Lwowie. Od kwietnia 1945 występowała (nadal wg własnej relacji) jako solistka w rozgłośni PR w Bydgoszczy i brała udział w koncertach estradowych; równocześnie kontynuowała studia wokalne pod kier. F. Krysiewiczowej i uczyła się w Szkole Dram. przy T. Polskim w Bydgoszczy. W 1946 zdała eksternistyczny egzamin aktorski. Początkowo używała na scenie nazwiska męża lub podwójnego, a od poł. 1. pięćdziesiątych występowała pod nazwiskiem Czarnecka. Zaangażowana w 1946 do T. Wojska Pol. w Łodzi, nie podjęła tam pracy ze względów rodzinnych i w sez. 1946/47 występowała w T. Polskim w Bydgoszczy. W sez. 1947/48 była solistką pozn. T. Wielkiego; wtedy też rozpoczęła współpracę z ARTOS-em i do poł. 1. pięćdziesiątych, lub dłużej, brała często udział w wyjazdach koncertowych. W sez. 1948/49 była solistką Opery we Wrocławiu, 1949/50 aktorką T. im. Bogusławskiego w Kaliszu, 1950/51-1957/58 ponownie solistką Opery im. Moniuszki w Poznaniu, w 1958--60 aktorką T. im. Jaracza w Olsztynie, w sez. 1961/62 (od 1 VIII 1961) aktorką T. im. Osterwy w Gorzowie, a od sez. 1962/63 solistką i aktorką T. Muzycznego w Szczecinie, skąd w 1973 odeszła na emeryturę. Miała głos sopranowy o rozległej skali, co pozwalało jej wykonywać także partie mezzosopranowe; śpiewała m.in.: Mercedes ("Carmen"), Ksenię i Szynkarkę ("Borys Godunow"), Lolę ("Rycerskość wieśniacza"), Pousette ("Manon"), Miss Bentson ("Lakme"), Gertrudę ("Jaś i Małgosia"). Jej role dram. to m.in.: Belina ("Chory z urojenia"), Orgonowa ("Damy i huzary"), Elwira ("Cyd"), Pani Baglione ("Huzarzy"). W operetkach wykonywała wiele ról charakterystycznych, wśród nich takie, jak: Nana ("Czarujący Giulio"), Praskowia ("Wesoła wdówka"), Hrabina de Laplace ("Paganini"), Agricola ("Noc w Wenecji"). Bibl.: Almanach 1977/78; Kaszyński: Teatralia; Kaszyński: Teatr łódz.; Opera Wrocł. 1945-70; Nowowiejski: Pod zielonym Pegazem; Świtała; Trybuna Pom. 1946 nr 197; Akta (tu fot.), ZASP; Programy, IS PAN. Ikon.: Fot. IS PAN. Firn.: Materiały - Archiwum TV Warszawa. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994