Kazimiera Jałowiecka
JAŁOWIECKA, Jałowicka, Kazimiera, primo voto Polzinetti, secundo voto Niedaszkowska (28 stycznia 1906 Warszawa – 17 lipca 1985 Warszawa),
tancerka.
Data urodzenia według aktu chrztu; sama podawała 29 grudnia 1907. Była córką Józefa Jałowieckiego i Marianny Adeli z Chrzanowskich; siostrą tancerki Ludwiki Jałowieckiej; jej pierwszym mężem był dyrygent Dagoberto Polzinetti (ślub 3 marca 1927 w Warszawie), drugim (po rozwodzie) farmaceuta Borys Niedaszkowski (ślub 28 sierpnia 1938 w Warszawie). Ukończyła warszawską szkołę baletową; już jako uczennica tańczyła w Teatrze Wielkim w scenach baletowych oper: Klejnoty Madonny i Faust – 1917; w sezonie 1917/18 w baletach: Lizetta, czyli Córka źle strzeżona, Wieszczka lalek, a w 1919/20 np. w balecie Zaczarowany flet. W 1921 zatańczyła tu rolę „miłej i pełnej wdzięku” Białej Kotki w Panu Twardowskim Ludomira Różyckiego – pierwszym pełnospektaklowym balecie wystawionym w niepodległej Polsce (z „wystawną” scenografią i kostiumami Wincentego Drabika). W 1922 została aspirantką, potem solistką baletu tego teatru. Była wtedy tancerką charakterystyczną, cenioną jako odtwórczyni tańców polskich i hiszpańskich. Występowała tu do 1928, m.in.: w Goplanie (jedna z Lilii i Nimf, 1922), tańczyła też w operach: Halka (1922) i Eugeniusz Oniegin (1923), w przedstawieniach baletowych, jako: Tatarka (Taniec połowieckich Tatarów, 1925), Nimfa (Dafnis i Chloe, 1926), Japonka (Wieszczka lalek, 1927), Księżniczka Snu (Czarodziejski kurant, 1928).
Z zespołem baletowym Teatru Wielkiego występowała w Teatrze Polskim w Katowicach (sezon 1923/24). W 1928–30 była solistką baletu w zespole opery Teatrów Miejskich we Lwowie, tańczyła np. w balecie Postój kawalerii (1929), w operetce Róże z Florydy (jako Miss Hiszpania, 1930) oraz w rewiach. Z lwowskim zespołem od 1–27 sierpnia 1930 występowała na scenie Teatru im. Słowackiego w Krakowie w scenach baletowych oper (Hrabina, Traviata, Aida), operetek (Księżniczka Chicago, Baron cygański) i w Tańcach połowieckich. Później, do wybuchu II wojny światowej, znów tańczyła w Teatrze Wielkim w Warszawie w baletach: Pan Twardowski (1932, 1934, 1938); Wesele w Ojcowie, Na kwaterze – 1933; i w operetkach: Giuditta (1934), Orfeusz w piekle (1937). Być może w niektórych rolach w warszawskim Teatrze Wielkim tańczyła jej siostra Ludwika – czasem w źródłach podane jest tylko nazwisko, bez imienia tancerki. W 1936 w filmie Pan Twardowski Jałowiecka zatańczyła „powabnego” poloneza kontuszowego, prowadzonego przez Piotra Zajlicha.
Bibliografia
Mamontowicz-Łojek: Terpsychora (stąd cyt.; il.); Parnell: Moje życie; Szczublewski: T. Wielki; Turska: Przewodnik; Teatr Wielki w Warszawie 1833–1933, Warszawa 1933: Wajda-Woźniakowska: Repertuar 1918–26; Wysocka: Dzieje; Gaz. Por. 1929 nr 9016; Ilustr. Kron. Tygodniowa (dod. do Gaz. Por.) 1930 nr 9 (il.); Kur. Warsz. 1921 nr 82, 1928 nr 68, 1930 nr 227; Scena Pol. 1922 z. 8–10; 1923 z. 7–12, 1929 z. 2; Teatr i Kino 1922 nr 2–9, 25; Wiek Nowy 1929 nr 8501; Afisze, IS PAN; Afisze, programy, MTWarszawa: Akty ślubów: nr I–20/77/1927 i nr I–42/1948/1938; wyciąg z aktu chrztu w parafii Wszystkich Świętych w Warszawie nr 469/1906 (tu data urodzenia 28 I 1906) i akt zgonu nr VI/2177/1985, Arch. USC Warszawa; Hałabuda: Repertuar, Pudełek: Materiały 1915–39; www.fiImpolski.pl
Ikonografia
Fot. – MTWarszawa, NAC.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
Biogram w Almanachu Sceny Polskiej
Kazimiera Jałowiecka, 1°v Polzinetti, 2°v Niedaszkowska (29 XII 1907 Warszawa - 17 VII 1985 Warszawa), tancerka. Ukończyła Warsz. Szkołę Baletową pod kier. Piotra Zajlicha, następnie była solistką baletu T. Wielkiego w Warszawie. 9 V 1921 wystąpiła w praprem. "Pana Twardowskiego" Różyckiego (jako Biała Kotka), pierwszym pełnospektaklowym balecie w niepodległej Polsce. Na scenie tego t. tańczyła do 1928, m. in. w "Pulcinelli" Strawińskiego i w "Zaczarowanym kurancie" Pick-Mangiagallego (Księżniczka snu). W l. 1928-30 należała do baletu Opery Lwowskiej, występowała m. in. w "Zaproszeniu do walca" Webera, "Postoju kawalerii" Armsheimera, Różach z Florydy Falla (Miss Hiszpania). W lecie 1930 z zespołem lwów. Opery i Operetki grała gościnnie w Krakowie. Wzięła udział w drugiej polskiej wersji filmowej "Pana Twardowskiego" (prowadziła z Zajlichem poloneza kontuszowego), nakręconej w 1936. Była cenioną tancerką charakterystyczną, szczególnie w tańcach polskich i hiszpańskich. Źródło: Almanach sceny polskiej 1984/1985. Tom XXVI. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe - Warszawa 1989.