Bronisław Brok
BROK Bronisław, właściwie Bronisław Kaufman (14 września 1906 Warszawa – 14 grudnia 1975 Tel-Aviv),
reżyser, dyrektor teatru.
Był synem Juliana i Marii Kaufmanów; mężem aktorki Ewy Brok-Brzeskiej z Zymanów. Po ukończeniu szkoły średniej w Warszawie, studiował w Instytucie Językowym w Berlinie i w Instytucie Optyczno-Elektrycznym w Paryżu. Przed II wojną światową pracował przy produkcji filmów jako asystent reżysera i operatora, fotoreporter w prasie. Pisał piosenki, m.in. dla Chóru Rewelersów, popularnej grupy wokalnej „Te Cztery” i do filmów, na przykład Fredek uszczęśliwia świat (według scenariusza Juliana Kaufmana, 1936). Brał udział w kampanii wrześniowej 1939, później przebywał na Białorusi i w 1940–41 współpracował z Polskim Teatrem Lalek Władysława Jaremy w Grodnie i Nowogródku.
Latem 1941, ewakuowany w głąb ZSRR, pracował jako kierownik Domu Kultury Obwodu Czkałowskiego. W 1943 w Sielcach nad Oką wstąpił do 1 Dywizji Wojska Polskiego im. Kościuszki, reżyserował w powstałym tam teatrze kukiełkowym 1 Dywizji (później 1 Armii). W 1944 z Armią i zespołem teatrzyku dotarł do Lublina i do 1945 występował w Domu Żołnierza. W sezonach 1945/46–1946/47, również w Domu Żołnierza, reżyserował przedstawienia rewiowe, a z Sewerynem Butrymem także Balladynę, Nikt mnie nie zna, samodzielnie Bliźniaka i Szkarłatne róże.
W 1947–49 był dyrektorem i kierownikiem literackim rewiowego teatru Wróbelek Warszawski w Warszawie, następnie kierował kabaretem Chochlik we Wrocławiu. Jako autor scenariuszy i piosenek współpracował ze znanymi kompozytorami, jak Władysław Szpilman, Jerzy Gert, Jerzy Abratowski, Jerzy Wasowski. Także z różnymi teatrami, na przykład w 1953–54 z Teatrem Powszechnym w Łodzi (piosenki do Awantury w Chioggi, Tani), w 1955–56 z Teatrem Satyry Buffo w Warszawie. Pisał też scenariusze filmowe, na przykład Pierwszy start (1950), Cafe „Pod Minogą” (ten film także reżyserował, 1959) i piosenki do filmów, dla radia, kabaretów, telewizji i popularnych piosenkarzy, m.in. Sławy Przybylskiej, Jerzego Połomskiego, Ireny Santor, śpiewali je także aktorzy, na przykład Adolf Dymsza, Hanna Skarżanka. Jego najbardziej znane piosenki to: Nie wierzę piosence, Gdziekolwiek jesteś, wróć, Warszawa da się lubić.
W 1968, po antysemickich wydarzeniach w marcu tego roku, emigrował do Izraela.
Bibliografia
20 lat T. Syrena; Hist. filmu t. 2–4; Kalejdoskop estradowy; Lerski: Syrena Record; Michalski: Piosenka; Piekarski: Mars i Melpomena; Waszkiel: Dzieje; Żuchowski: Panorama; Pam. Teatr. 1963 z. 1–4 s. 53; Akta (fot.), ZASP; www.filmpolski.pl; Inf. Zbigniewa Adrjańskiego.
Ikonografia
Fot. – IS PAN.
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1910–2000, t. III, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2017.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów używanych w źródłowej publikacji.
