Płaszcz
Przerażeni urzędnicy biegają bezładnie, spodziewając się rychłej wizytacji Generała. Wkrótce Jego Ekscelencja przybywa. Grzmi, straszy karami za najmniejsze uchybienie, wyjaśnia mechanizm funkcjonowania gigantycznej, mistycznej machiny państwowej, gdzie każde kółeczko ma swoje miejsce, a każda śrubka musi obracać się należycie. Wywody Gromotrubowa zakłóca nieprzystojnym odgłosem żałosny urzędniczyna Baszmaczkin. Pogmatwane wyjaśnienia i przeprosiny śmiertelnie przerażonego Akakija Akakijewicza tylko pogrążają go w oczach władzy i kolegów urzędników. Zgnębiony Baszmaczkin, po godzinach urzędowania, zanosi do reperacji starą kapotę, ale i tu spotyka go upokorzenie. Krawiec nie chce naprawić do cna zniszczonego okrycia. Radzi uszyć nowy płaszcz. Namawia i kusi, że w takim generalskim płaszczyku to inna prezencja, stójkowy mógłby się pomylić i zasalutować, a damy spacerujące po Newskim Prospekcie spojrzałyby życzliwie… A Baszmaczkin nie jest przecież jeszcze taki stary i może pomyśleć o ożenku… Wreszcie, po miesiącach niedojadania i benedyktyńskiej pracy, staje się posiadaczem wymarzonego płaszcza. Jego życie zmienia się całkowicie do czasu, gdy traci nowe okrycie, napadnięty nocą w ciemnym zaułku…
Niezwykła adaptacja opowiadania Mikołaja Gogola Płaszcz, w której jej autor, Julian Tuwim, zawarł wątki i postaci z tego, a także innych utworów pisarza, jak np. Chlestakow z Rewizora. Są tu charaktery rodem z najlepszych sztuk literatury rosyjskiej, są też oryginalne pomysły Tuwima, np. kapitalna postać Jerychona Jerychonowicza Gromotrubowa, nakreślona z prawdziwie satyrycznym zacięciem. Płaszcz w wersji scenicznej to rozdzierający dramat człowieka zahukanego. I chociaż Akakij Akakijewicz jest postacią jedyną w swoim rodzaju (bardzo cenił sobie tę rolę Stefan Jaracz, który zagrał ją w inscenizacji Płaszcza z 1934 r.), to przecież Baszmaczkinów jest bardzo wielu na świecie. I nie tylko o płaszcz im chodzi…
